Eskişehir'deki Nadir Elementler Krizi: Büyükşehir Belediyesi'nin Engelleme Girişimleri ve Parti İçi Çelişkiler Gündemde

Eskişehir'in Beylikova ilçesindeki nadir toprak elementleri (NTE) tesisi projesi, Büyükşehir Belediyesi'nin Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu belgesine karşı açtığı davalarla ulusal gündemde yer almaya devam ediyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın, CHP'li belediyenin projeyi engelleme girişimini eleştirmesi ve "yabancılara satılacak" iddialarını yalanlaması üzerine, Büyükşehir Belediyesi yazılı bir açıklama yapmak zorunda kaldı. Ancak bu açıklama, belediyenin ve CHP'li milletvekilinin geçmişteki diğer projelere yönelik benzer engellemelerini ve parti içindeki çelişkili toryum/nükleer enerji görüşlerini tekrar hatırlattı.

Büyükşehir Belediyesi'nden Gecikmeli Savunma

Bakan Bayraktar'ın eleştirilerinin ardından açıklama yapan Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Beylikova'daki madencilik faaliyetlerine karşı açtıkları davanın amacının projeyi durdurmak olmadığını, sadece "ÇED sürecindeki eksikliklerin giderilmesi" olduğunu savundu.

Belediyenin Açıklamasındaki Ana Noktalar (18.10.2025):

• Dava Sonucu: "ÇED Olumlu Kararı"na karşı açılan davanın 2022 yılında sonuçlandığı ve kararın kesinleştiği, şu anda süren herhangi bir dava bulunmadığı belirtildi.

• Talepler: Davanın, ekolojik dengenin bozulmaması, içme suyu kaynaklarının zarar görmemesi ve radyoaktif atıkların bertaraf yönetimindeki belirsizliğin giderilmesi amacıyla açıldığı öne sürüldü.

• Projenin Önemi: Beylikova'daki nadir toprak elementlerinin yüksek teknoloji, yeşil enerji ve savunma sanayii açısından büyük önem taşıdığı ve ülke ekonomisine katkı sağlayacak kaynaklar olduğu kabul edildi.

Ancak belediyenin, daha önce benzer davalarla geciktirdiği ve kaybettiği TOKİ Sosyal Konut Projesi, Muttalip'teki öğrenci yurtları ve yıkılan İŞKUR Binası gibi projelerle birlikte, NTE davasını kaybetmesinin de belediyeye maddi zarar olarak yansıdığı ve projelerin hayata geçirilmesini geciktirdiği iddia ediliyor.

CHP'li Vekilden Toryum'a Şaşırtıcı Tepki

2022 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Beylikova'daki toryum gibi nadir elementlerle ilgili üretim tesisi kurulacağını açıklamasının ardından, CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü'nün yaptığı açıklamalar da tekrar gündeme geldi:

• Çevre Kaygıları: Süllü, tesiste sülfürik asit yönteminin yaratacağı tehlikelerden, radyoaktivitenin etkilerinden ve 114,52 hektarlık atık barajı alanının Kızılcaören Göleti sulama alanında yer almasının tehlikelerinden endişe duyduğunu belirtmişti.

• Toryum Çelişkisi: Süllü, toryumun iddia edildiği gibi yeşil bir enerji olmadığını ve radyoaktif olduğunu ileri sürerek, AKP iktidarını Eskişehir'in tarım topraklarını yok etme peşinde koşmakla suçlamıştı.

Bu açıklama, CHP'li bazı milletvekillerinin daha önce Türkiye'nin toryumdan elektrik enerjisi üretmesi gerektiğini savunarak Hükümeti eleştirmesiyle tezat oluşturdu. Hatta CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Aralık 2020'de TBMM'de yaptığı açıklamada, Türkiye'nin toryum çalışmalarını durdurmakla AK Parti'yi itham etmişti. Bu durum, CHP'nin ulusal enerji politikaları ve toryum konusundaki görüş birliği eksikliğini gözler önüne seriyor.