Bayram yolunda "Monoton Sürüş" tehlikesine dikkat!

Kurban Bayramı tatili yaklaştı ve milyonlarca vatandaş yollara düşmeye hazırlanıyor. Özellikle otoyol ve gişelerde yaşanabilecek yoğunluk ve dikkatsizlikler, bayram sevincini gölgeleyebilecek kazalara davetiye çıkarıyor. Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Görevlisi, Yol ve Trafik Güvenliği Danışmanı Özgür Şener, tatil yolculuğuna çıkacak sürücülere otoyollarda ve gişelerde güvenli sürüş için hayat kurtaracak önemli uyarılarda bulundu.  

Özellikle hızlanma ve yavaşlama şeritlerinin doğru kullanımının ve gişelerde dikkatli davranışların kazaları önlemede kritik rol oynadığını vurgulayan Özgür Şener, “Otoyol sürüşleri, monoton sürüş olarak tanımlanabilir. Sürücünün dikkatini toplayamaması, tek el ile sürüş, sinyal vermeden şerit değişikliği yapmak, ayakları pedallardan uzak halde tutmak, uykululuk hali gibi güvenli olmayan durumlar yaşanması potansiyeli vardır.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü Öğretim Görevlisi, Yol ve Trafik Güvenliği Danışmanı Özgür Şener, otoyollarda ve gişelerde güvenli sürüş için dikkat edilmesi gereken hayati noktaları paylaştı.

Hızlanma ve yavaşlama şeritlerine dikkat!

Otoyolların transit trafiğe tahsis edildiğini ve giriş-çıkışların minimum sayıda olmasının önemine işaret eden Özgür Şener, sürücülerin bu noktalarda hız planlamasını doğru yapmasının hayati olduğunu belirtti.

Özgür Şener, "Otoyolda taşıtların kendi sınıflarına göre olabilecek en yüksek hızlarda kullanımına izin verilmiştir ve otoyola giriş-çıkış noktaları bu hızların azaldığı noktalardır. Bu sebeple giriş ve çıkış yapacak sürücülerin güvenli bir şekilde hız planlaması yapabilmesi için otoyollarda hızlanma ve yavaşlama şeritlerini bilmeleri ve fonksiyonlarına uygun bir şekilde kullanmaları büyük bir öneme sahiptir." diyerek sürücüleri uyardı.

Hızlanma ve yavaşlama şeritleri nerelerde bulunuyor?

Özgür Şener, hızlanma şeridinin, otoyola katılan araçların güvenli bir şekilde hızlanarak trafiğin akış hızına uyum sağlaması için ayrıldığını belirterek, bu şeridin mümkün olduğunca sonuna kadar kullanılarak otoyola katılmanın önemine dikkat çekti.

"Otoyolun akış hızına uyabilmek için mümkün olduğunca hızlanın." diyen Özgür Şener, "Bu sayede otoyola tam olarak girdiğinizde diğer sürücülerin hızlarını etkilemeyecek ve trafiğin akışını tehlikeye atmayacak bir hızda olursunuz. Otoyolu çok dikkatli kontrol edin, dikiz aynalarınızdan ve kafanızı çevirerek camlarınızdan bakarak akan trafiği kontrol edin. Yolun katılıma uygun olduğundan emin olduğunuzda sinyalinizi verin, son bir dikiz aynası ve yan ayna kontrolü daha yaparak otoyola katılın. Ani yavaşlama yapmayın, hemen otoyola katılmaya çalışmayın." şeklinde konuştu.

Çıkış yapılacak sapağa kadar otoyoldan ilerlemek kaza riski taşıyor

Otoyola girişte hızlanma şeridi olduğu gibi çıkışta da sürücülerin güvenli bir şekilde otoyoldan ayrılabilmelerini sağlamak amacı ile yapılmış yavaşlama şeritleri bulunduğunu dile getiren Özgür Şener, "Yavaşlama şeridi kullanımında sürücülerin en çok uymaları gereken kural, yavaşlama şeridinin başladığı ilk noktadan itibaren yavaşlama şeridine girmeleridir. Ülkemizde genellikle sürücülerin yaptığı sürüş davranışı, yavaşlama şeridine girmeden çıkış yapacakları sapağa kadar otoyoldan ilerlemek sapağa en yakın yerden çıkışa gitmeye çalışmaktır. Bu yapıldığında, sürücü sapak öncesi ani bir yavaşlama yapmak zorunda olduğu için arkadan gelen taşıtlar ile çarpışma potansiyeli yaratmaktadır. Bununla birlikte doğru bir şekilde yavaşlamak şeridinde bulunan taşıtların da akışını engellemektedirler." diye konuştu.

Sinyal vermeyi unutmayın!

Özgür Şener, yavaşlama şeridi kullanımı için şu hayati tavsiyelerde bulunarak, şöyle devam etti:

"Yavaşlama şeridine gireceğinizi diğer sürücülerin anlaması için sinyalinizi verin. Yavaşlama şeridinin başladığı yerden şeride girin. Daha ileriden veya sapağın hemen öncesinde girmeniz trafik kazalarına sebep olacaktır. Yavaşlama şeridine girdiğinizde hızınızı ani bir şekilde değil kademeli bir şekilde düşürün. Otoyollarda yavaşlama şeridindeki hız limitlerini bildiren hız limiti tabelaları bulunmaktadır. Bu hız limitlerine uyumlu olarak taşıtınızın hızını ayarlayın. Çıkış noktasından itibaren taşıtınızı iki şeridin ortasında tutun. Sağa veya sola fazla yaklaştığınızda arkanızdan gelen trafik için tehlike yaratacağınızı bilin."

Bazı otoyollarda saatte 140 kilometre hıza izin var, aman dikkat!

Özgür Şener, ülkemizdeki bazı otoyollarda saatte 140 kilometre hıza izin verildiğini hatırlatarak, bu hızlarda en küçük bir dikkatsizliğin bile büyük felaketlere yol açabileceğini vurguluyor.

"Hız saatte 140 kilometreye çıktığında bir taşıt 1 saniyede 38,8 metre yol almaktadır. 5 saniye gibi kısa bir sürede taşıtınız ile 194 metre yani bir buçuk futbol sahasına eşit mesafede yol almaktayız. Bu süreler ve mesafelerin hata payı bulunmamaktadır." diyen Özgür Şener, sürücülerin sürüşlerini çok iyi planlamaları ve hem yolu hem de arkadan gelen trafiği sürekli gözlemlemeleri gerektiğini, trafiğin yoğunluğuna göre dikiz ve yan aynaların 5 ila 10 saniyede bir kontrol edilmesi gerektiğini vurguladı.

Gece sürüşlerinde, silinmiş olan yol çizgilerine dikkat edin

Özgür Şener, bayram yolculuğunda otoyolda sürücülerin karşılaşabileceği ve dikkat etmesi gereken önemli konuları şöyle sıraladı:

“Emniyet şeridinde herhangi bir görsel ikaz olmadan durmuş olan taşıtlar olabileceğini bilin. Özellikle ağır vasıta sürücüleri, sürüş yorgunluğu, yasal sürüş süresinin bitmesi, taşıt arızası gibi sebepler ile emniyet şeridinde durmaktadır. Bu duruş esnasında arkadan gelen sürücülere bilgi verecek hiçbir reflektif işaret, uyarı bulundurmamaktadırlar. Tünel içlerinde taşıt arızası sebebiyle özellikle en sağ şeritte uygunsuz halde bulunan taşıtlar olabilecektir. Ağır vasıta taşıtların lastiklerinin parçalanması sebebiyle yolda bulunan lastik parçalarını zamanında göremeyen sürücülerin son anda bu parçaları görerek yapacakları güvenli olmayan manevralar yapabilmektedirler. Yük taşıyan taşıtlardan yola düşen malzemeleri zamanında göremeyen sürücülerin son anda bu parçaları görerek yapacakları güvenli olmayan manevralar yapabilmektedirler. Gece sürüşlerinde, silinmiş olan yol çizgilerinin sürücünün yeteri kadar ön görülü sürüş yapmasına olanak vermemesi. Bu tip durumlarda mutlaka sürüş hızı azaltılmalıdır. Yağışlı havalarda yol üzerinde yağmur suyu birikmeleri olabilmektedir. Sürüş güvenliği için yağışlı havalarda yolun ilerisi daha da iyi gözlenmeli ve hız azaltılmalıdır.”

Makas atan sürücülerin neden olduğu tehlikelere dikkat!

Bayram yolculuğunda otoyolda sürücülerin karşılaşabileceği ve dikkat etmesi gereken diğer önemli konuları da sıralayan Özgür Şener, şöyle devam etti:

“Otoyol sürüşleri, monoton sürüş olarak tanımlanabilir. Sürücünün dikkatini toplayamaması, tek el ile sürüş, sinyal vermeden şerit değişikliği yapmak, ayakları pedallardan uzak halde tutmak, uykululuk hali gibi güvenli olmayan durumlar yaşanması potansiyeli vardır. Sürücülerin bu konularda farkındalıkları arttırılmalıdır. Otoyol için verilmiş yasal hız limitlerinin çok üzerinde hızlarda sürüş yapan sürücülerin, kontrolsüz halde şerit değiştiren (Makas atan) sürücülerin yarattığı tehlikeler sebebiyle, sürücülerin yolun arkasının çok iyi kontrol etmesi önemlidir. Otoyolda yükselen hızlar sebebiyle taşıtların 1 saniyede kat ettikleri mesafeler de artmaktadır. Örneğin saatte 130 kilometre hızla hareket eden bir taşıt 1 saniyede 36,11 metre mesafe kat etmektedir. Bu sebeple öndeki taşıtlar ile minimum 6 saniyelik bir takip mesafesi bırakılmalıdır. Bu aynı zamanda yolun ilerisinde gerçekleşmiş bir trafik kazasına güvenli yaklaşabilmeyi sağlayacaktır. Sürücüler otoyolda en sağ şeridi kullanarak sürüş yapmalıdır. Diğer şeritlerin tamamı uygun hızlarda sollama şerididir. Sağ şerit haricinde herhangi bir şeritte sürekli sürüş yapmak hiçbir taşıt sınıfı için doğru ve güvenli değildir. Taşıtının bozulması, sağlık bozulması, zaruri bir duruş sebebiyle yol üzerinde durmuş olan taşıttan inerek yol üzerinde güvensiz halde bulunan yayalar. Bu yayalar özellikle geceleri hiçbir şekilde gözükmemektedir.”  

Otoyolda hiçbir şekilde durma ve duraklama yapılmamalı

Otoyolda hiçbir şekilde durma ve duraklama yapılmaması gerektiğine dikkat çeken Özgür Şener, “Çok zorunlu bir sebeple durmak zorunda kalırsanız gerekli tüm güvenlik önlemlerini alın." diyerek sürücüleri uyardı.

Gişeler trafik yoğunluğunun en çok arttığı ve kaza riskinin yükseldiği noktaların başında geliyor

Kurban Bayramı tatilinde otoyol ve köprü gişeleri, trafik yoğunluğunun en çok arttığı ve kaza riskinin yükseldiği noktaların başında geldiğini dile getiren Özgür Şener, sürücülerin gişelere uygun şekilde yaklaşıp kullanmadıklarında ölümlü ve yaralanmalı kazaların yaşanabildiğini belirtti.

Özgür Şener, gişelerde meydana gelen kazaların başlıca nedenlerini şöyle sıraladı:

“İki sürücünün aynı gişeden aynı anda geçmeye çalışması. Daha az yoğun bir gişeye ani ve kontrolsüz geçiş yapılması. Gişeye yavaşlamış araca arkadan hızla çarpılması. Sürücünün gişenin fiziki yapısına çarpması. Ağır vasıta sürücüsünün yanındaki otomobili görmemesi. Yanlış veya kapalı gişeye giren sürücünün geri manevra yapması. Gişe seçimini son anda yapan sürücülerin kazaya neden olması. Sürücülerin dikkatsizliği sonucu gişe görevlilerine çarpması. Gişe sırasında yakın takip sonucu öndeki araca çarpılması.”

Gişelerde güvenli davranışlar için sürücülere öneriler…

Özgür Şener, bayram yoğunluğunda gişelerde güvenli bir geçiş için sürücülerin yapması gerekenleri adım adım anlattı.

“Sürücülerin otoyol sürüşünde gişeler olduğunu bilmeleri ve gişe tabelalarını bilmeleri ve takip etmeleri. Gişelere yaklaşım için verilen hız limitlerine ve geçiş için verilen hız limitin istisnasız ve zamanında uyulmalıdır. Ani frenleme ile değil kademeli olarak yavaşlama yapılmalıdır, gişe alanları hız limiti genellikle 30 kilometre/saattir. Taşıtınızın türüne uygun ve ödeme tipinize uygun geçiş gişesini gişelere çok yaklaşmadan önceden belirleyin ve o şeritte ilerleyin, Bir şerit değişikliği yapmak istiyorsanız şerit değişikliği öncesi yeterli ayna kontrollerini yapın ve sinyallinizi kullanın. Şerit değişikliğinde doğru sıralama, ayna kontrolü, yol geçişe uygunsa uygun yöndeki sinyali vermek, tekrar ayna kontrolü, geçişin yapılması olmalıdır. Bayram dönemleri, tatil dönemleri, mesai başlangıç ve bitiş saati gibi zamanlarda gişelerde uzun beklemeler olmaktadır. Bu durumlarda sabırlı ve sakin kalmak önemlidir. Takip mesafesi korunmalıdır. Dur kalk trafiğine takip mesafesi, önde duran taşıtın arka lastiklerinin zemine temas ettiği yerin gözükmesi olarak belirlenmelidir. Bu sayede öndeki taşıtın bir sebepten hareket etmemesi veya şerit değişikliği ihtiyacında çıkış yapabilecek bir alan bırakılmış olacaktır.”

Gişelerde geri manevra yapılmamalı

Özgür Şener, bayram yoğunluğunda gişelerde güvenli bir geçiş için sürücülerin yapması gereken diğer adımları da şöyle sıraladı:

“Geri manevra yapılmamalıdır. Bu manevraya ihtiyaç olmaması için, kapalı gişe, faaliyette olmayan gişe gibi bilgilendirmelerin sürücü tarafından takip edilmesi gerekmektedir. Bakım, onarım ya da temizlik çalışması yapılan gişe alanlarında yaya personel olabilir. Yayalar olabileceği bilinmeli ve dikkat edilmelidir. Geçiş kartı, plaka veya bakiye sorunlarında gişe görevlisine başvurun veya yardım düğmesini kullanın. Taşıttan indiğiniz anda diğer taşıtlar sebebiyle güvenli olmayan bir halde olacağınızı bilin. Sürücülerin en çok yaptığı hatalardan biri, son anda gişe değiştirmeye çalışmaktır. Gişeye girmeden önce son kez taşıtın iki yanındaki aynalarınızı ve yan camlarınızdan her iki tarafı da kontrol edin. Gişeler geçildikten sonra sürücüler ani bir şekilde hızlanmaya çalıştıkları bilinmektedir. Siz bunu yapmayın. Yapabilecek sürücüler olduğunu bilerek, etrafınızı gözlemleyerek sürüşe devam edin. Gişe bölgelerinde yolun genelinden daha çok şerit olduğu için hem girişte hem de çıkışta etrafınızı daha çok gözlemlemeyi alışkanlık haline getirmelidirler. Tüm işaret ve yönlendirmeler sürücüler tarafından takip edilmeli ve eksiksiz uyulmalıdır.”