Yaz mevsimi, sıcaklıklar, tatil ve değişen beslenme alışkanlıklarıyla birlikte diyabet hastaları için özel dikkat gerektiren bir dönem. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Sinan Kırım, yaz aylarında farkında olmadan yapılan bazı hataların diyabetli bireyler için ciddi sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu. Doç. Dr. Kırım, diyabette en yaygın yapılan ve tehlikeyi artıran 6 yaz hatasını detaylandırarak önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

Diyabette Tehlikeyi Artıran 6 Yaz Hatası

1. Yeterince Su Tüketmemek: Yazın artan sıcaklıklar ve fiziksel aktivite, vücutta sıvı kaybı riskini artırır. Doç. Dr. Sinan Kırım, "Vücudun susuz kalması kan şekerini sanılandan çok daha fazla yükseltir. Dehidrasyon bazen çok yavaş gelişebildiğinden fark edilemeyebilir" diyor. Çay, kahve, bira ve meyve sularının kaybedilen sıvıyı yerine koyduğu düşüncesinin büyük bir yanılgı olduğunu belirten Kırım, vücudun sıvı ihtiyacının çoğunlukla su ile karşılanması gerektiğini, günde bir-iki bardak maden suyu ya da ayran da tüketilebileceğini öneriyor.

2. Sıcak Kumsalda Yalınayak Yürümek: Bu, diyabetliler için çok ciddi riskler barındıran yaygın bir yanlıştır. Özellikle sinir hasarları olan hastaların kumdaki aşırı sıcaklığı hissedemediği için tabanlarında yanıklara neden olabileceği belirtiliyor. Ayrıca kum içindeki cam kırıkları, iğne gibi yabancı cisimlerin ayak tabanına batarak yara ve enfeksiyonlara yol açabileceği uyarısı yapılıyor. Bu nedenle diyabeti olanların kumsalda kesinlikle terliksiz gezmemesi, denize de mutlaka deniz ayakkabısı ile girmesi gerekiyor.

3. Yaz Önlemlerini İhmal Etmek: Diyabet hastalarının yaz mevsimine özel bazı kurallara dikkat etmesi hayati önem taşır. Kumsalda uzun süreler güneşe doğrudan maruz kalmamak, bol, rahat ve havalandırması güzel giysiler giymek, şapkasız ve terliksiz güneşe çıkmamak gerekiyor. Diyabet hastalarında katarakt riski arttığından, UV koruması da bulunan güneş gözlükleri tercih edilmeli. Kapalı ortamlarda klima kullanırken ısının 24 derece civarında tutulması ve daha düşük derecelerden kaçınılması öneriliyor.

4. İlaçları Yaz Sıcağına Maruz Bırakmak: Özellikle insülin kullanan hastaların soğuk zincire daha fazla dikkat etmesi gerekiyor. Doç. Dr. Kırım, "Hava sıcaklığının yüksek olması nedeniyle dışarıda kalan insülin daha çabuk bozulabilir. İnsülin pompası aşırı sıcakta ve güneşte kaldığında pompadaki insülinin etkisi azalabilmektedir" uyarısında bulunuyor. Yazın cilt ısısının artması veya egzersiz nedeniyle insülinin kana daha çabuk karışıp önce şeker düşmesine, sonra ise şekerin yükselmesine neden olabileceği belirtiliyor. Bu nedenle insülin enjeksiyonu doğrudan güneş ışığı almayan bölgelere ve daha az kas hareketi olan bölgelere yapılmalıdır (örneğin, koşmayı planlayan bir hasta bacağına yapmamalıdır).

5. Meyve Tüketiminde Ölçüyü Kaçırmak: Yaz meyveleri cazip gelse de, şeker içeriği zengin olduğundan günde iki porsiyonu geçmemek ve avuç içi kadar tüketmek önemlidir. Doç. Dr. Kırım, akşamları özellikle meyve yedikten sonra hareketsiz kalınırsa (uyunursa) hem kan şekeri hem de kolesterol değerinin yükseleceğini belirtiyor. Bu nedenle meyve tüketimi için gündüz saatleri idealdir. Yaz lezzetlerinin vazgeçilmezi dondurmada ise fruktoz şurubu kullanılanlardan uzak durulmalı, doğal şekerle yapılanları tercih edilmelidir.

6. Şekerli İçecekler Tüketmek: Yaz aylarında şekerli ve gazlı içecekler ile alkol tüketiminde artış, diyabetli bireyler için büyük risk oluşturur. Doç. Dr. Sinan Kırım, "Şekerli içecekler, alkol ve kokteyllerde kullanılan meyve sularının kan şekerini önce yükseltip sonra düşürebileceği akılda tutulmalıdır" diyor. Alkol tüketiminin diyabet hastalarında şeker düzeyinde tehlikeli düşmelere ve sıvı kaybına yol açabildiğini vurgulayan Kırım, alkolün sınırlandırılması ve aç karnına kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini belirtiyor.