Vücudun başka bir bölgesinde başlayan kanserin beyne yayılması anlamına gelen beyin metastazı, tedavi edilmiş kanser hastalarında önemli bir risk oluşturuyor. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Nöroşirurji Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Göçmen, baş ağrısı başta olmak üzere çeşitli belirtilerin beyin metastazına işaret edebileceği konusunda uyarılarda bulundu.

Beyin Metastazı Nedir ve Belirtileri Nelerdir?

Prof. Dr. Selçuk Göçmen, kanser hücrelerinin genellikle kan dolaşımı yoluyla beyne ulaşarak yeni bir tümör oluşturduğunu belirtti. Beyin metastazlarının belirtilerinin, tümörün büyüklüğüne, yerine ve çevre dokular üzerindeki etkisine bağlı olarak değişebileceğini ifade eden Göçmen, en yaygın belirtileri şöyle sıraladı:

• Baş ağrısı

• Bulantı ve kusma

• Epileptik ataklar

• Görme bozuklukları

• Kol veya bacaklarda güçsüzlük veya uyuşma

• Hafıza sorunları veya dikkat kaybı

• Kişilik ya da davranış değişiklikleri

• Denge bozuklukları

• Konuşma veya hareket bozuklukları

Kanser geçmişi olan hastaların bu belirtilerden bir veya birkaçına sahip olması durumunda beyin metastazı şüphesiyle mutlaka bir sağlık merkezine başvurması gerektiğini vurguladı.

Multidisipliner Yaklaşım ve Tanı Yöntemleri

Beyin metastazlarının genellikle akciğer, meme, melanom (cilt), böbrek ve kolorektal kanser türlerinde oluştuğunu belirten Prof. Dr. Göçmen, multidisipliner yaklaşımın kişiye özel tedavide kilit bir rol oynadığını söyledi. Şüpheli bir hastanın değerlendirilmesinde Nöroşirurjiye ek olarak Tıbbi Onkoloji, Radyasyon Onkolojisi, Radyoloji, Nöroloji ve Patoloji uzmanlarının kanıta dayalı görüşlerinin alındığını, bu uzmanlıklardan oluşan nöro-onkoloji tümör kurulunda hasta için en uygun tedavi planının belirlendiğini açıkladı.

Tanı yöntemleri hakkında bilgi veren Göçmen, hastaların kanser taramalarında sıkça duyduğu PET-CT'nin beyin metastazlarını göstermede yetersiz kalabileceğine dikkat çekti. Bu alandaki en önemli yöntemin Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) olduğunu, Bilgisayarlı Tomografi (BT)'nin de yardımcı bir görüntüleme yöntemi olarak tercih edilebileceğini belirtti. Şüpheli lezyonlarda kesin tanı için beyin biyopsisinin şart olduğunu, kan testleri ve diğer görüntüleme yöntemlerinin ise tanıya destek ve tedavi takibi amaçlı kullanıldığını ifade etti.

Tedavinin metastazların sayısına, boyutuna, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin türüne bağlı olarak değiştiğini söyleyen Göçmen, beyindeki metastazların büyümesini durdurmak veya küçültmek için radyoterapiden faydalanıldığını, bunların yanında kemoterapi, hedefe yönelik tedavi ve immünoterapinin de kullanıldığını ekledi. Hastanın şikayetlerini hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için ise palyatif bakımdan destek alındığını vurguladı.

Erken Tanı Hayat Kurtarır, Hasta Yakını Desteği Önemli

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Nöroşirurji Uzmanı Dr. Emre Zorlu, erken tanının beyin metastazlarının etkili bir şekilde tedavi edilmesinde kritik rol oynadığının altını çizdi. Belirtiler fark edildiğinde bir uzmana başvurmanın hayati önem taşıdığını belirten Zorlu, özellikle daha önce akciğer kanseri atlatmış gibi belirli risk faktörleri olan hastaların düzenli nörolojik muayene ve görüntüleme ile mutlaka izlenmesi gerektiğini söyledi.

Beyin metastazı tanısı alan bir hastanın hem kendisinin hem de ailesinin tedavi sürecinde aktif rol alması gerektiğini vurgulayan Zorlu, "Doktorun önerdiği tedavi planına uyum sağlamak ve düzenli kontrolleri aksatmamak tedavi başarısını artırabilir. Beyin metastazlarıyla mücadele zorlayıcı bir süreç olsa da doğru tedavi ve destekle yaşam kalitesini artırmak mümkün. Esas tedavi planına ek olarak psikolojik destek almak ve sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemek, bu süreçte büyük fark yaratabilir" diyerek hasta ve hasta yakınlarının dayanışmasının önemine dikkat çekti.