SİVRİHİSAR ZAİM(AĞA)OĞLU KONAĞI
Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk`ün İstiklal Savaşı sırasında bir süre ikamet ettiği ve bakanlar kurulunun Ankara dışında ilk kez toplantı yaptıkları SİVRİHİSAR’daki Zaimoğlu Konağı ile ilgili bilgileri değerli okurlarımızla paylaşmak istedim.
Osmanlı mimarisine sahip Zaimoğlu Konağı;
Doç.Dr Sayın Yüksel SAYAN ‘ın 2009 basımlı “SİVRİHİSAR EVLERİ “ kitabının 103 ncü sayfasında belirttiği gibi,Kavak dibi sokağa açılan kapının üzerindeki tuğla kitabe de(H 1320) 1902 yıllarda ismini aldığı SİVRİHİSAR'lı Ali Zaim Ağa tarafından yaptırılmıştır.Yine aynı kitabun 87 nci sayfasında ise ahşap işlerini ise Hafız Ahmed ELMAS ustanın yaptığı belirtilmektedir.
ATATÜRK’ÜN EN BÜYÜK ESERİ OLAN “NUTUK” KİTABINDA SİVRİHİSAR, KALDIĞI KONAK VE TOPLANTI TARİHLERİ:
NUTUK’ta Sakarya meydan muharebesi ve müteakip gelişmeler bölümü
1-22 Mart 1922 tarihli ateşkes anlaşması teklifi alt başlığında da belirtildiği gibi:
“Martın 24' üncü günü makine başında, ben notaya verilecek karşılığı Bakanlar Kurulu'na bildirdim. Bakanlar Kurulu da Ankara'da hazırladıkları bir cevap suretini bana bildirmişti. İki cevap metinleri arasında bazı ayrılıklar görüldü. Nihayet 24/25 Mart gecesi Bakanlar Kurulu ile “SİVRİHİSAR”da birleşerek, verilecek karşılığın son şeklini görüşüp tespit etmeye karar verdik”.
24 Mart 1922 günü Paris`te toplanan İtilaf Devletleri, Türkiye ile Yunanistan`a ateşkes önerisinde bulununca o sırada Batı Cephesi`nde ordunun başında bulunan Mustafa Kemal, Bakanlar Kurulu`nu özel bir gündemle Sivrihisar`da toplamaya karar verdi. Ertesi gün Sivrihisar`a gelen ve Ankara dışındaki ilk toplantısına başlayan Mustafa Kemal başkanlığındaki Bakanlar Kurulu tam bir hafta süreyle ateşkes konusunu görüştü. Hararetli tartışmaların yaşandığı”Zaimoğlu Konağı”ndaki toplantıda ateşkes önerisi, Anadolu topraklarının hemen boşaltılması şartıyla kabul edildi. Mustafa Kemal Atatürk 24 Mart 1922'de Bakanlar Kurulunu Kütahya-Eskişehir savaşları sırasında karargâh olarak kullandığı bu binada toplamış, Kolordu Mensuplarıyla bu binada kalmıştı.
Kurtuluş planlarının yapıldığı ve yürütüldüğü konakta 12 kişiden oluşan ekiple 24 Mart gecesi toplantılarını yaptılar. Toplantıya katılanlar;
—Mustafa Kemal Atatürk(Başkomutan )
—Fevzi Çakmak(Kozan İcra vekilleri heyeti Reisi)
— Dr. Rıza Nur Bey (Sağlık bakanı)
—Mehmet Refik İnce (Saruhan-Manisa -Adliye vekili)
—Ali Fehmi Okyar (İstanbul 1921 Dahiliye vekili)
—Mehmet Vehbi Bolak (Karesi vekili)
—Fevzi Bey (Diyarıbekir vekili)
—Hasan Fehmi Ataç )Gümüşhane vekili)
—Mustafa Fehmi Gerçeker (Bursa vekili)
—Yusuf Kemal Tengrişenk ( Kastamonu vekili)
—Mehmet Sırrı Day (Trabzon 1946 Bayındırlık Bakanı)
—Kazım Özalp (Karesi Balıkesir 1922 Milli müdafaa vekilliği)
28 Mart 1922 (Salı) Günü Başkomutan Davet Ettiği Sovyet Rusya Büyük Elçisi Aralov Zonaryev ve Azerbeycan Büyük Elçisi İbrahim Abilov da Sivrihisar’a Gelirler. Misafirlerle Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa, Askeri ve Sivil Zevat, Zaimağa Konağında Sabaha Kadar Çeşitli Konuları Görüşürler.
Atatürk 29 Mart Çarşamba günü Çay 1.nci Ordu Karargâhı'na gitmek üzere konaktan ayrıldı.
2-NUTUK’ta Ateşkes anlaşması teklifine cevap vermeye hazırlanırken alınan barış teklifi alt başlığında ise:
Efendiler,”Sivrihisar”da ateşkes anlaşması teklifi ile ilgili notaya verilecek cevap kararlaştırıldıktan sonra, Bakanlar Kurulu Ankara'ya döndü.
Atatürk'ün emaneti olan Zaimağa Konağı Kültür bakanlığı ve il özel idare katkılarıyla titiz bir çalışma yürütülerek aslına uygun olarak restore edildi.6 Eylül 2009 da yapılan törenle açıldı.Konağın içindeki malzemeler halkın katkılarıyla ve getirdikleri ile dekore edildi. Konağın üst katında “Atatürk Müzesi”,Orta katta yöresel kültürümüzün parçası olan kilim, cebe, incili küpe ve el sanatlarımızın satışa sunulacağı bölüm, Alt katta ise yöresel ev yemeklerinin yapıldığı ve teşhir edildiği mutfak olarak düzenlenmiştir.Konak, hem turizme hizmet edecek hem de Cumhuriyet'i yaşatacak anıtlardan biridir.
Sivrihisar’ın ve Sivrihisar'lının en büyük sorunu; büyüklüğümüzün farkına varamamaktır.
Yazılarımız ve değerlerimizle gelecek kuşaklara değerli bir miras bırakma sevdamızı içimizde yaşattığımız ve sıcak tuttuğumuz sürece güzel eserler bırakacağız.”Sivrihisar” adı geçince gözleri parlayan gerçek sevdalıları saygıyla selamlarım.
SAYGILARIMLA Necmi GÜNAY
05072183066
Osmanlı mimarisine sahip Zaimoğlu Konağı;
Doç.Dr Sayın Yüksel SAYAN ‘ın 2009 basımlı “SİVRİHİSAR EVLERİ “ kitabının 103 ncü sayfasında belirttiği gibi,Kavak dibi sokağa açılan kapının üzerindeki tuğla kitabe de(H 1320) 1902 yıllarda ismini aldığı SİVRİHİSAR'lı Ali Zaim Ağa tarafından yaptırılmıştır.Yine aynı kitabun 87 nci sayfasında ise ahşap işlerini ise Hafız Ahmed ELMAS ustanın yaptığı belirtilmektedir.
ATATÜRK’ÜN EN BÜYÜK ESERİ OLAN “NUTUK” KİTABINDA SİVRİHİSAR, KALDIĞI KONAK VE TOPLANTI TARİHLERİ:
NUTUK’ta Sakarya meydan muharebesi ve müteakip gelişmeler bölümü
1-22 Mart 1922 tarihli ateşkes anlaşması teklifi alt başlığında da belirtildiği gibi:
“Martın 24' üncü günü makine başında, ben notaya verilecek karşılığı Bakanlar Kurulu'na bildirdim. Bakanlar Kurulu da Ankara'da hazırladıkları bir cevap suretini bana bildirmişti. İki cevap metinleri arasında bazı ayrılıklar görüldü. Nihayet 24/25 Mart gecesi Bakanlar Kurulu ile “SİVRİHİSAR”da birleşerek, verilecek karşılığın son şeklini görüşüp tespit etmeye karar verdik”.
24 Mart 1922 günü Paris`te toplanan İtilaf Devletleri, Türkiye ile Yunanistan`a ateşkes önerisinde bulununca o sırada Batı Cephesi`nde ordunun başında bulunan Mustafa Kemal, Bakanlar Kurulu`nu özel bir gündemle Sivrihisar`da toplamaya karar verdi. Ertesi gün Sivrihisar`a gelen ve Ankara dışındaki ilk toplantısına başlayan Mustafa Kemal başkanlığındaki Bakanlar Kurulu tam bir hafta süreyle ateşkes konusunu görüştü. Hararetli tartışmaların yaşandığı”Zaimoğlu Konağı”ndaki toplantıda ateşkes önerisi, Anadolu topraklarının hemen boşaltılması şartıyla kabul edildi. Mustafa Kemal Atatürk 24 Mart 1922'de Bakanlar Kurulunu Kütahya-Eskişehir savaşları sırasında karargâh olarak kullandığı bu binada toplamış, Kolordu Mensuplarıyla bu binada kalmıştı.
Kurtuluş planlarının yapıldığı ve yürütüldüğü konakta 12 kişiden oluşan ekiple 24 Mart gecesi toplantılarını yaptılar. Toplantıya katılanlar;
—Mustafa Kemal Atatürk(Başkomutan )
—Fevzi Çakmak(Kozan İcra vekilleri heyeti Reisi)
— Dr. Rıza Nur Bey (Sağlık bakanı)
—Mehmet Refik İnce (Saruhan-Manisa -Adliye vekili)
—Ali Fehmi Okyar (İstanbul 1921 Dahiliye vekili)
—Mehmet Vehbi Bolak (Karesi vekili)
—Fevzi Bey (Diyarıbekir vekili)
—Hasan Fehmi Ataç )Gümüşhane vekili)
—Mustafa Fehmi Gerçeker (Bursa vekili)
—Yusuf Kemal Tengrişenk ( Kastamonu vekili)
—Mehmet Sırrı Day (Trabzon 1946 Bayındırlık Bakanı)
—Kazım Özalp (Karesi Balıkesir 1922 Milli müdafaa vekilliği)
28 Mart 1922 (Salı) Günü Başkomutan Davet Ettiği Sovyet Rusya Büyük Elçisi Aralov Zonaryev ve Azerbeycan Büyük Elçisi İbrahim Abilov da Sivrihisar’a Gelirler. Misafirlerle Mustafa Kemal Paşa, İsmet Paşa, Askeri ve Sivil Zevat, Zaimağa Konağında Sabaha Kadar Çeşitli Konuları Görüşürler.
Atatürk 29 Mart Çarşamba günü Çay 1.nci Ordu Karargâhı'na gitmek üzere konaktan ayrıldı.
2-NUTUK’ta Ateşkes anlaşması teklifine cevap vermeye hazırlanırken alınan barış teklifi alt başlığında ise:
Efendiler,”Sivrihisar”da ateşkes anlaşması teklifi ile ilgili notaya verilecek cevap kararlaştırıldıktan sonra, Bakanlar Kurulu Ankara'ya döndü.
Atatürk'ün emaneti olan Zaimağa Konağı Kültür bakanlığı ve il özel idare katkılarıyla titiz bir çalışma yürütülerek aslına uygun olarak restore edildi.6 Eylül 2009 da yapılan törenle açıldı.Konağın içindeki malzemeler halkın katkılarıyla ve getirdikleri ile dekore edildi. Konağın üst katında “Atatürk Müzesi”,Orta katta yöresel kültürümüzün parçası olan kilim, cebe, incili küpe ve el sanatlarımızın satışa sunulacağı bölüm, Alt katta ise yöresel ev yemeklerinin yapıldığı ve teşhir edildiği mutfak olarak düzenlenmiştir.Konak, hem turizme hizmet edecek hem de Cumhuriyet'i yaşatacak anıtlardan biridir.
Sivrihisar’ın ve Sivrihisar'lının en büyük sorunu; büyüklüğümüzün farkına varamamaktır.
Yazılarımız ve değerlerimizle gelecek kuşaklara değerli bir miras bırakma sevdamızı içimizde yaşattığımız ve sıcak tuttuğumuz sürece güzel eserler bırakacağız.”Sivrihisar” adı geçince gözleri parlayan gerçek sevdalıları saygıyla selamlarım.
SAYGILARIMLA Necmi GÜNAY
05072183066
necmigunay@hotmail.com
Bir Yorum Yazın